Dit is het zevende artikel van een reeks van 8 artikels over het telen van chili pepers, van zaad tot zaad. In deze documenten vindt u algemene informatie en basisbeginselen over het telen van chili pepers, maar ook handige weetjes, praktische tips en persoonlijke bevindingen. Ik heb mijn tekst verrijkt met eigen foto’s. En doorheen de verhaallijn heb ik ook een aantal toelichtingen geschreven over specifieke thema’s , onder andere over compost of over welke chilis in onze streken goed geteeld kunnen worden.
In deze artikels vind je het verhaal over de teelt van chilis : zaaien, kiemen, de jonge zaailingen, het uitpotten, het afharden van de jonge plantjes, het uitzetten in volle grond, de verzorging van de groeiende planten, de oogst, de zaadwinning. Veel leesgenot.
Chili pepers kweken : van zaad tot zaad
7. Van jonge plant tot vruchtzetting
Verzorgen van de planten in volle grond
Eenmaal de peperplanten in de volle grond staan, is er aan de planten zelf nog weinig werk. Het voornaamste werk steekt in het onkruidvrij houden van de plantage, in het ondersteunen van de planten, en in het voorzien van water. Onkruiden kunnen ziekten veroorzaken ondermeer via bladluizen, dus is het zaak je plantage zeker van onkruiden te ontdoen. De beste maar lastigste methode is ze met de hand uittrekken, sommige lastige onkruiden hebben de neiging dicht tegen de hoofdstengel te groeien en zich te verstoppen in het chili-bladerdek.
Terwijl vruchten uitdunnen bij bell pepers (of ook blokpaprika’s genoemd) of paprika’s (puntpaprika’s) wel nuttig is, omdat de plant anders teveel energie steekt in het afrijpen van de eerste vruchten en teveel vruchten, is uitdunnen bij chilipepervariëteiten niet nodig. De plant zal blijven bloemen produceren en zal in ons klimaat nooit zijn maximale oogst (Engels: ‘yield’) bereiken.
De chili planten zullen ook bloemval krijgen bijvoorbeeld bij te hoge nacht- of dagtemperaturen. De bloemen waarin geen bevruchting plaats vindt, vallen dan af. Sommige variëteiten hebben dit frekwenter als andere, zo bijvoorbeeld is dit een jaarlijks terugkerend fenomeen bij habanero’s. Geen nood, de planten produceren bloemen en dus vruchten bij de vleet – de bloemvorming is ‘dicotamus’, eerst 2 dan 4 dan 8 dan …, dus telkens verdubbelend in aantal.
Een goede verluchting
In de serre of tunnel is een goede verluchting belangrijk. Een goede verluchting zal ondermeer schimmelvorming tegenhouden omdat de planten en hun omgeving minder last zullen hebben van vocht. En het zal naast overtollig vocht ook de warmte temperen, want die kan erg oplopen, zeker in volle zomer. In de tunnel heb ik een zijwand die volledig openkan (zie foto hierboven met de pepers in volle groeikracht). Maar daarnaast heb ik ook 2 grote dakramen die met een hydraulisch systeem automatisch openen op een regelbare temperatuur die ik op 25 graden Celsius heb ingesteld.
Kruisbestuiving vermijden
Chili pepers zijn zelfbestuivers, de bloemen bevatten zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsdelen. Je zou er dus vanuit kunnen gaan dat ze meestal zuiver zaad van de eigen variëteit voortbrengen. Maar toch mag je ook het risico op kruisbestuiving niet onderschatten, minder door de wind maar voornamelijk door bijen. Vandaar dat je de chilipepervruchten van welke je zaad wilt nemen, moet isoleren.
Ik oogst daarvoor de eerste en mooiere vruchten van die planten die een centrale plaats innemen bij die specifieke variëteit. Op die manier is de afstand tussen verscheidene variëteiten groter en de kans op kruisbestuiving geringer. Dit is echter soms onvoldoende en je krijgt dan ongewenste kruisbestuivingen, dit merk je pas aan de planten van het jaar nadien doordat de vruchten niet de kenmerken van dezelfde variëteit hebben.
Ik isoleer mijn planten bijkomend door dunne elektriciteitsbuizen in 2 bogen die mekaar kruisen in de grond te steken, boven de chiliplanten van dewelke ik zaad wil nemen. Of ook nog door middel van een sterke en stroeve gecoate stalen draad die ik in de grond steek en die ik boven de plant in een cirkel plooi : dit geeft een lasso-vorm. Op de buizen of stalen draad klip ik een insectengaas vast dat de volledige plant moet afdekken zodat bijen de kans niet krijgen om de pollinatie in de war te sturen.
Eenmaal de nodige vruchtvorming is gebeurd, kan ik het gaas verwijderen zodat de plant kan doorgroeien zonder gehinderd te worden door het gaas. De zaden neem ik van de eerste vruchten die mooi gevormd zijn in de typische vorm van de variëteit, en die groot zijn en mooi afrijpen. De chilis die misvorming of vlekken of rotsporen vertonen bij rijping laat ik ook voor zaadname links liggen. Laat voor het nemen van zaadjes de vrucht zo lang als mogelijk aan de plant hangen, dit geeft het beste resultaat voor de plantjes van het volgende jaar. Zaadjes van al mijn variëteiten van het voorgaande kweekjaar zijn te verkrijgen via mijn shop.
Enkele tips voor het kweken van chili planten in een kouder klimaat
– Kies variëteiten die vroeg afrijpen (pimientos de padron, jalapeno types, cayennetypes, wax types)
– Zaai 8 tot 10 weken voor de IJsheiligen (15 mei), dus zaai in de eerste helft van maart
– Zorg voor een optimaal kiemproces in een verwarmde propagator
– Zorg voor het optimaal doorgroeien van de plantjes in een serre of tunnel vanaf midden april, en verwarm bij tot 10°C in de koude nachten
– Voor de buitenteelt gebruik je best mulch of zwarte plastiek een tweetal weken voor het uitplanten van de peperplantjes, om de grond te bedekken en te verwarmen
– Voor de buitenteelt voorzie je bij voorkeur een zuidgerichte schuine wand, of plant ze nabij een zuidermuur
– Voor de buitenteelt, hard de plantjes af door ze vanaf twee weken voor het uitplanten dagelijks en voor een steeds langere periode buiten te zetten
– Plant de plantjes ’s morgens of best ’s avonds uit, bij een minimum dagtemperatuur van 15°C en een minimum nachttemperatuur van 10°C
Bronnen
‘The Complete Chile Pepper Book, A Gardener’s Guide to Choosing, Growing, Preserving, and Cooking’ by Dave DeWitt & Paul W. Bosland
and a.o. the authors respective web pages http://www.fiery-foods.com and http://www.chilepepperinstitute.org
